Onze Hendrik Jan

HendrikschoolPARAMARIBO (Suriname)  Vanaf de Jessurunstraat heb je uitzicht op de hoge lokalen van een school. Overdag zie je er jongelui lopen met blauwe overhemden en spijkerbroeken of geruite rokken, de nationale schoolkostuums van het Surinaamse voortgezet onderwijs. De school heet de Hendrikschool en staat aan de Henck Arronstraat, vlakbij de Sint Petrus en Pauluskathedraal in het historische centrum van Paramaribo.

Op de voorgevel van de enorme houten Hendrikschool is vorig jaar een spandoek vastgemaakt ter ere van het 130-jarig bestaan van de onderwijsinstelling. De school werd opgericht op 1887 en is daarmee de oudste openbare mulo in Suriname. De Hendrikschool is nog altijd de beste mulo van de stad, verzekert de mevrouw van het appartement. ‘Up 2 The Top’ staat op het spandoek.
Op internet vind ik dat de ‘Openbare Gecombineerde School voor ULO’ op 8 november 1887 geopend werd door gouverneur Hendrik Jan Smidt en en dat de school later zijn eerste voornaam kreeg. Hendrik Jan Smidt… Die kennen we in Assen, onze Hendrik Jan…

Hendrik Jan Smidt werd op 11 oktober 1831 in Assen geboren. Zijn vader was Eerke Jan Smidt, wijnhandelaar en een nieuw succesvol lid van het gezelschap Asser heren. Moeder was Gebina Hilbrants, de dochter van de schulte van Rolde. Ze gaven hun zoon de voornamen van hun goede vriend dr. H.J. Nassau, de rector van het Asser gymnasium.
Zoals alle jongens uit zijn milieu werd Hendrik Jan jurist. Na een korte succesvolle carrière bij de provincie kreeg hij daar de hoogste post als griffier. In 1871 werd hij Tweede Kamerlid en in 1877 was hij zelfs korte tijd minister van Justitie. In 1885 werd hij benoemd tot gouverneur van Suriname. Hij was op dat moment 54 jaar en Hendrik Jan vond zich eigenlijk te oud voor zijn uitstapje naar de tropen. Hij wilde er alleen maar heen als hij na drie jaar terug mocht.

In Paramaribo waren vriend en vijand het er snel over eens dat gouverneur Smidt een man was die wist wat hij wilde en daar resultaten mee boekte. Dankzij zijn ruime ervaring als ambtenaar wist hij hoe je bureaucratie moest aanpakken en hij had ook nog eens helder voor ogen waar hij naartoe wilde.
Onderwijs was een van de favoriete beleidsterreinen van Smidt in Suriname, vooral ook omdat hij er in Drenthe vanuit de provincie ook al het een en ander mee had meegemaakt. In Suriname waren op moment vrijwel alle schooltjes óf particulier óf in handen van kerkgenootschappen. Smidt was als liberaal een voorstander van openbaar onderwijs en ging het conflict met de machtige Evangelische Broedergemeente over de subsidiering van het bijzonder onderwijs niet uit de weg.
Van Hendrik Jan Smidt is de uitspraak: ‘Rijksgeld alleen voor goed onderwijs’. Deze woorden werden in Suriname nog geciteerd toen Schmidt al lang en breed terug was in Nederland. Een van zijn eerste successen was het samengaan van drie particuliere scholen in Paramaribo tot één grote openbare ulo-school. Het was deze school die op 8 november 1887 door hem geopend werd.

In 1888 ging Smidt na drie jaar terug naar Nederland en werd in het kiesdistrict Emmen als Kamerlid gekozen. Niet lang daarna werd hij voor de tweede keer minister van Justitie. De val van het kabinet betekende voor onze Hendrik Jan het einde van zijn politieke carrière. Hij kwam in 1917 te overlijden in Den Haag. Naar zijn geboortestad keerde hij niet meer terug.
(november 2018)

 

 paramaribo hendrikschool 1925

De Hendrikschool aan de Gravenstraat (oude naam van de Henck Arronstraat), foto rond 1925 gemaakt door Fotostudio Augusta Curiel. (coll. Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen)

 

Suriname in Plaatselijk Belang

 

Plaatselijk belang

Het paleis van de hertogin

SEVILLA (Spanje)  Palacio de Las Dueñas ligt verscholen achter hoge muren in de wijk Catalina in Sevilla. Het paleis en zijn stille tuinen vormen een plezierige verrassing in het noorden van de...

Lees meer...

Beestenboel in Pula

PULA (Kroatië)  De foto maakte ik in 1984 in het Romeinse amfitheater van Pula. Pollux, onze trouwe metgezel in de jaren tachtig, is inmiddels al weer dertig jaar dood. Wij zijn 38...

Lees meer...

Van de prins geen kwaad

FULDA (Duitsland)  We lopen door Fulda, een kleine, gezellige stad in het hart van Duitsland. Op de Jezuitenplatz staan panelen met teksten en foto’s van de ‘Stationen im Leben von Wilhelm Friedrich’...

Lees meer...

Instortingsgevaar

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   Vanuit de haven van Vueltas loopt een weggetje rond de enorme rots naar Playa Argaga. Aan het begin van de weg waarschuwde een groot bord je altijd voor...

Lees meer...

De vissers van Vueltas

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   De haven van Vueltas is het meest bedrijvige deel van Valle Gran Rey op La Gomera. Hier zijn de hele dag mensen in de weer, terwijl anderen hen...

Lees meer...

Vloeiend Silbo

LA GOMERA (Canarische Eilanden)   In alle gidsen en sites over La Gomera lees je over Silbo. Het is de gefloten taal waarmee de inwoners van het eiland met elkaar over de valleien...

Lees meer...

Naam op een bordje

ANTWERPEN (België)   Het is ‘s ochtends een uur of elf in Antwerpen en we drinken koffie op een terras. Dit is niet het knusse, gezellige Antwerpen waar de meeste toeristen meteen aan...

Lees meer...

Tijd voor een feestje

SEVILLA (Spanje)   Terwijl Nederland voor de derde keer in lockdown gaat, lopen we door Sevilla. Hier gaat het leven gewoon door. Alleen de mondkapjes van de meisjes verraden dat in de bijzondere...

Lees meer...

Een kaarsje voor San Antonio

SEVILLA (Spanje)   Dat hier in de Calle de Alfonso XII een kerk staat, zal de meeste voorbijgangers waarschijnlijk niet eens opvallen. Het is het straatje naast het grote warenhuis El Corte Inglés...

Lees meer...

Het Sevilla van de Sevillianen

SEVILLA (Spanje)   Een pleintje in Sevilla op een zaterdagmiddag in december. Kinderen spelen op de klimrekken, hun ouders bevolken de terrasjes rondom. Boven ons hoofd slaat de kerkklok twee keer.  

Lees meer...

Hoog van de toren

KARDAMYLI (Griekenland)   Máni is de middelste poot van de Peloponnesos. Er is ongelooflijk veel afgevochten in het verleden. Soms kwam de vijand van buitenaf, doorgaans echter waren het de buren die je...

Lees meer...

De hippies van Matala

MATALA (Griekenland)   In het voorjaar van 1970 was ze met een vriendin naar Griekenland gekomen. Ze bleef een paar maanden in het kleine Matala aan de zuidkust van Kreta.  Joni Mitchell  had...

Lees meer...

Desolate beelden

LA PALMA (Canarische Eilanden)   Op zondagmiddag 19 september 2021 om kwart over drie kwam een van de vulkanen in de Cumbre Vieja op La Palma tot leven. Op vakantie in Griekenland...

Lees meer...

Door de nacht van Madeira

MADEIRA (Portugal)   In twintig minuten ben je met de bus van ons stadje Ribiera Brava in de hoofdstad Funchal, tenminste als je de bus hebt die langs de Via Rapida -...

Lees meer...

Zonnig Madeira

MADEIRA (Portugal)   Ik heb al een tijdje ‘Zonnig Madeira’ in de kop. Wie zong het ook al weer: ‘Zonnig Madeira, land van liefde en zon’? Als ik het intik op Google...

Lees meer...

Randgroepvogels

  SEVILLA (Spanje)   In de schemering cirkelen ze in snelle duikvluchten rond de torentjes en de hoge koepel van de Salvadorkerk. De rust op het terras op de Plaza Jesús de la...

Lees meer...

Groningen, district Saramacca

GRONINGEN (Suriname)   Vandaag gaan we naar Groningen, het dorp Groningen in het district Saramacca om precies te zijn. De navigatie loodst ons een enorm eind door de buitenwijken van Paramaribo om uiteindelijk...

Lees meer...

Paramaribo Zoo

PARAMARIBO (Suriname)   In het noordwesten van Paramaribo ligt de Cultuurtuin, een stukje ongegeneerde jungle tegen het centrum van de stad aan. In de Cultuurtuin ligt Paramaribo Zoo. Op de parkeerplaats van de...

Lees meer...

Graf in de Palmentuin

PARAMARIBO (Suriname)  Achter het presidentieel paleis in Paramaribo ligt de Palmentuin. Hoge palmbomen, keurig in het gelid. Slootjes vol waterplanten waar kikkers kwaken. Het is altijd een oase van rust in de...

Lees meer...

Onze Hendrik Jan

PARAMARIBO (Suriname)  Vanaf de Jessurunstraat heb je uitzicht op de hoge lokalen van een school. Overdag zie je er jongelui lopen met blauwe overhemden en spijkerbroeken of geruite rokken, de nationale schoolkostuums...

Lees meer...