Drents koopman in Suriname

Peperpot SurinamePARAMARIBO   Vanuit Paramaribo is het een mooi fietstochtje naar Peperpot, een oude plantage op de oostoever van de Surinamerivier. Zodra je de rivier over bent en de drukte van Meerzorg achter je hebt gelaten, kom je een andere wereld binnen. Een andere tijd lijkt het bijna. We fietsen door een vlak polderlandschap met mooie zandwegen en kaarsrechte kanaaltjes richting rivier.

 

De huizen van de plantage Peperpot zien er als nieuw uit. De nieuwe eigenaar is er een resort van aan het maken. Ook de oude koffiefabriek en de grote droogschuur zijn opgeknapt, net als de kampong een eindje van de weg vandaan waar vroeger de slaven en later de Hindoestaanse en Javaanse contractarbeiders ondergebracht waren.
Toen de Republiek in 1667 eigenaar van Suriname werd, bestond de plantage Peperpot waarschijnlijk al en werd er suikerriet geproduceerd. Later volgde een lange rij Nederlandse eigenaren en schakelde men over op de productie van cacao en koffie.

param awvanholte

Terug in Paramaribo zoek ik op internet naar de geschiedenis van Peperpot. Tot mijn verrassing kom ik een bekende naam uit de Drentse geschiedenis tegen: Aalt Willem van Holthe (1780-1854). Van Holthe was eigenaar van de royale havezate Oldengaerde in Dwingeloo, was 34 jaar burgemeester van Dwingeloo, zat 39 jaar in Provinciale Staten van Drenthe, maar was vooral de Drentse ’Koopman-Koning’. Aalt Willem was de rijkste Drent van zijn tijd. Hij exploiteerde drie grote landgoederen, handelde in hout en bouwmaterialen, bezat houtzaagmolens en had een lucratieve handel in eikenschors voor de leerlooierijen. Het verhaal ging dit hij in één week meer verdiende dan het huis Oldengaerde waard was.
Deze Aalt Willem van Holthe blijkt een groot aantal jaren mede-eigenaar van twee plantages in Suriname te zijn geweest. Eén ervan was Peperpot, de andere ’t Eyland iets verder stroomopwaarts. Google weet te vertellen dat in het Drents Archief een deel van de administratie van de plantages Peperpot en 't Eyland over de jaren 1796 tot 1863 ligt. Een slavenhandelaar om de hoek? Thuis maar snel even gaan kijken…
(oktober 2016)