VOOR DEEZ’ AARD VERLOREN
opdracht:
schrijven boek geschiedenis
opdrachtgever:
Van Gorcum Assen
Aan de rand van het Asserbos ligt sinds 1823 de Noorderbegraafplaats. Het is de oudste algemene begraafplaats van Assen. Uitgever Van Gorcum kondigde het boek zo aan:
Op de Noorderbegraafplaats ben je getuige van de opvallende sociaaleconomische en culturele ontwikkeling van het negentiende-eeuwse Assen. Een geschiedenis van arm en rijk, van nauwe onderlinge banden en opvallende nieuwkomers. Het boek neemt de lezer mee in deze 'geschiedenis gebeiteld in steen'.
Meer dan een jaar lang werkte ik nauw samen met Lukas Kwant en Jan Lagendijk van de Stichting Noorderbegraafplaats Assen. De stichting werd in 2014 opgericht om zich in te zetten voor het behoud en herstel van de begraafplaats. De vrijwilligers houden zich sindsdien bezig met het herstellen van de graven en het onderhoud van het groen. Ze beletteren zerken, repareren oude ijzeren hekken en herstellen metselwerk.
Toen na een aantal jaren noeste arbeid het einde van het herstelwerk zo langzamerhand in zicht kwam, sprak de Stichting Noorderbegraafplaats met uitgeverij Van Gorcum af dat er een boek over de Noorderbegraafplaats zou komen.
Lukas Kwant en Jan Lagendijk waren inmiddels al kind aan huis in het Drents Archief. Samen ontdekten ze talloze details van de geschiedenis van de begraafplaats en ze vonden uniek beeldmateriaal. We zijn met z’n drieën opgetrokken om een bijzonder boek te maken over een uniek cultuurhistorisch monument. Ik schreef veel van de teksten en redigeerde het boek.
De titel van het boek Voor deez’ aard verloren vonden we op de grafsteen van Hein Sijbes die in 1834 op 21-jarige leeftijd overleed. Drie maanden na zijn dood beviel zijn vrouw Tjitske van een tweeling. Op het graf kwam een gedicht te staan dat met de volgende drie regels begon:
Hij, reeds voor deez’ aard verloren
Eer een tweeling was geboren
Die God aan zijn’ weduw’ gaf.
Vormgever Gerard Alberts maakte van Voor deez’ aard verloren een prachtig boek. Het boek telt 184 pagina’s.
Voor deez’ aard verloren kost € 22,00 en is verkrijgbaar in de boekhandel en via de webwinkel van de uitgever.
Voor het Asser Historisch Tijdschrift maakte ik op basis van het boek een artikel specifiek over de aanleg van de Noorderbegraafplaats en de gemeentelijk besluitvorming in de gemeente die daaraan vooraf ging. (september 2021)
Prijs voor de Drentse Geschiedenis 2021
Op 20 maart 2022 heeft ons boek Voor deez’aard verloren de Prijs voor de Drentse Geschiedenis 2021 gewonnen. Jurylid Vincent Tassenaar van de DHV-prijs noemde het bij de prijsuitereiking 'een toegankelijk boek voor een breed publiek, maar ook op niveau geschreven'.