LESBOS (Griekenland) Turkije is altijd vlakbij op Lesbos. Zelfs onder de douche zie ik de contouren van het Turkse vasteland. Eeuwenlang heersten de Turken in Griekenland. Hier op Lesbos van 1462 tot 1912.
De Megali Katastrofi – zo noemen de Grieken het althans - van 1922 scheidde Griekenland en Turkije voor lange tijd. Een oorlog tussen beide landen eindigde er toen in dat ongeveer 1,2 miljoen Grieken Klein-Azië moesten verlaten. Een half miljoen Turken moest de andere kant op.
De komst van duizenden Grieken van de overkant deed in een paar maanden tijd de bevolking van Lesbos verdubbelen. En dan te bedenken dat het eiland tot dan toe al de grootste moeite had alle monden te voeden…
Sindsdien werden contacten zoveel mogelijk vermeden en hielden beide landen elkaar angstvallend in de gaten. Op de kleinste weggetjes op Lesbos kom je in beton gegoten legerposten tegen. Hun gecamoufleerde aanwezigheid verraden ze met bordjes 'Niet fotograferen'.
Pas sinds 1999, toen een zware aardbeving Noordwest-Turkije trof, zijn de Grieks-Turkse verhoudingen zichtbaar verbeterd. De Grieken schoten hun Turkse buren massaal te hulp. Enkele maanden later hielpen de Turken de Atheners bij ‘hun’ aardbeving.
Aan het eind van de Odos Ermou in Mytilini, de hoofdstad van Lesbos, is overigens nog weinig van de toenadering zichtbaar. Nog steeds staan er hoge hekken om de Hamman, het grote Turkse badhuis, en bij de Yeni Cami. Deze 'Nieuwe Moskee' is zelfs zonder dak en minaret nog steeds indrukwekkend. Monumenten in een stad die nog weinig met zijn Turkse buren en zijn eigen geschiedenis op lijkt te hebben.
(oktober 2006)